Chứng vàng da ở trẻ sơ sinh khiến cho nhiều bậc cha mẹ không khỏi lo lắng. Tỷ lệ trẻ sơ sinh bị vàng da chiếm tới 80-85% trẻ. Bài viết dưới đây xin chia sẻ những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu hơn về chứng vàng da ở trẻ sơ sinh để có biện pháp chăm sóc trẻ tốt hơn.
Vàng da là hiện tượng xảy ra do tăng Bilirubin trong máu, có 2 loại vàng da ở trẻ sơ sinh là vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý. Vàng da sinh lý thông thường sẽ biến mất sau vài ngày, còn vàng da bệnh lý cực kỳ nguy hiểm. Vì vậy, cha mẹ cần tìm hiểu kỹ về chứng vàng da ở trẻ đưa bé đi khám bác sĩ để được điều trị sớm.
Nguyên nhân vàng da ở trẻ sơ sinh là gì?
Theo BSCK II Bùi Minh Phúc – Khoa sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long trẻ sinh ra có hiện tượng vàng da là do nồng độ sắc tố bilirubin trong máu cao. Bilirubin là một trong những sản phẩm phụ được tạo ra khi các tế bào hồng cầu vỡ ra. Khi bé còn trong bụng mẹ thì việc đào thải bilirubin sẽ do gan của mẹ thực hiện. Nhưng khi bé được sinh ra do gan còn yếu nên chưa có khả năng loại bỏ bilirubin khỏi máu vì vậy gây ra tích tụ bilirubin gây ra hiện tượng vàng da. Vàng da sẽ xuất hiện ở mặt sau đó lan dần xuống ngực nặng hơn có thể lan xuống chân.
Nguyên nhân vàng da ở trẻ sơ sinh
Tình trạng này gọi là vàng da sinh lý xuất hiện vào ngày thứ 2 -3 sau sinh và biến mất trong vòng 1-2 tuần. Trường hợp bé sinh thiếu tháng thì vàng da có thể xuất hiện vào ngày thứ 5-7 và khoảng 2 tháng thì mất đi.
Vàng da ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?
Nếu là hiện tượng vàng da sinh lý thì bố mẹ không cần phải lo lắng. Tuy nhiên nếu nồng độ bilirubin của bé quá cao bé rất dễ mắc phải hội chứng kernicterus gây tổn thương hệ thần kinh làm bé bị câm điếc, chậm phát triển tuy nhiên tỷ lệ bé mắc phải hội chứng này không cao. Vì vậy nếu bé nhà bạn có hiện tượng vàng da nhiều ngày thì tốt nhất mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Nguy cơ khiến trẻ bị vàng da là gì?
Trẻ sẽ dễ bị vàng da nếu nằm trong một trong những trường hợp sau: Có anh chị em ruột bị vàng da; sau khi sinh có vết thâm tím (một phần của vết thâm tím bị vỡ ra và sinh ra bilirubin như một sản phẩm phụ); sinh non (gan bé không thể không thể chuyển hóa tốt được bilirubin); có nguồn gốc là người Đông Á; có tình trạng rối loạn di truyền nhất định…
Một số trẻ bị vàng da sau 24 giờ đầu có thể là do bệnh lý như: bệnh lý ở gan, túi mật, rối loạn đường ruột, nhiễm trùng, chấn thương lúc sinh quá mức…
Nuôi con bằng sữa mẹ có gây ra hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh không?
Nuôi con bằng sữa mẹ rất hiếm gây ra hiện tượng vàng da ở trẻ
Việc nuôi con bằng sữa mẹ rất hiếm gây ra hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh, nhưng trẻ sơ sinh bú sữa mẹ có khả năng bị vàng da sau 7-10 ngày sinh, nếu như mẹ thấy bé vẫn bú tốt và tăng cần bình thường thì mẹ không cần lo lắng vì trường hợp vàng da này không hề nguy hiểm, đơn giản chỉ vì trong sữa mẹ có chất enzyme đó làm ảnh hưởng khả năng của gan bé trong việc chuyển hóa bilirubin. Nếu như bé bú sữa mẹ bị vàng da thì mẹ có thể cho bé ngưng bú 1-2 ngày để tình trạng này giảm xuống khi mức bilirubin giảm xuống thì có thể bắt đầu cho con bú lại.
Bên cạnh đó một số trường hợp bé bị vàng da do lượng sữa của mẹ hoặc sữa ngoài cung cấp cho bé không đủ để cải thiện tình trạng này thì mẹ cần biết cách bổ sung thêm sữa đầy đủ cho bé thì tình trạng vàng da sẽ không còn. Mẹ nên cho con bú ít nhất từ 8 – 12 lần một ngày trong vài ngày đầu tiên.
Cách mẹ kiểm tra xem bé có bị vàng da không?
Để kiểm tra xem bé nhà mình có bị vàng da không mẹ có thể thực hiện một trong những cách sau:
Mẹ bế bé vào phòng có ánh sáng tự nhiên hoặc dưới ánh đèn huỳnh quang và quan sát bé: Trong trường hợp da bé tối màu thì bạn có thể tìm màu vàng ở trong tròng trắng của mắt hoặc màu vàng trên nướu của bé, còn trường hợp bé có màu da trắng thì mẹ có thể dùng tay ấn nhẹ lên trán, mũi hoặc ngực khi bỏ tay ra nếu vẫn thấy da bé màu vàng thì điều này chứng tỏ bé nhà bạn đã bị vàng da.
Cách kiểm tra vàng da ở trẻ sơ sinh
Nếu như bạn thấy bé nhà mình bị vàng trong tròng trắng của mắt, vùng bụng, cánh tay, chân hoặc vàng da kéo dài hơn 3 tuần, ngoài ra bé còn có thêm các dấu hiệu như quấy khóc, bỏ bú…. thì tốt nhất mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ. Tại bệnh viện sẽ có những phương pháp hiện đại hơn giúp tìm ra nguyên nhân gây vàng da ở trẻ.
Cách trị vàng da ở trẻ sơ sinh
Đối với trường hợp vàng da sinh lý thì mẹ chỉ cần tắm nắng cho bé hàng ngày đặc biệt là nắng buổi sáng và cho bé uống bổ sung thêm vitamin D thì tình trạng vàng da sẽ được cải thiện và từ từ sẽ biến mất. Đồng thời mẹ cũng cho bé bú đủ sữa mẹ hoặc bú sữa công thức để bé đi phân nhiều hơn giúp đào thải bilirubin ra ngoài bằng đường phân nhanh hơn.
Một số bé cần sử dụng biện pháp quang trị liệu bằng cách cho bé nằm trong nôi, không quấn khăn, che mắt bé lại và chiếu ánh sáng xanh da trời “bili lights”. Nhờ ánh sáng này giúp chuyển hóa dạng bilirubin không kết hợp thấm vào mô não và da chuyển sang dạng bilirubin kết hợp để vận chuyển dễ dàng trong máu và thải ra nước tiểu giúp bé cải thiện tình trạng vàng da.
Cách trị vàng da ở trẻ sơ sinh
Nếu như phương pháp quang trị liệu không mang lại hiệu quả thì bé sẽ được các bác sĩ chỉ định phương pháp thay máu, phương pháp này sẽ thay thế một lượng máu của em bé có nồng độ bilirubin cao với máu được hiến có nồng độ bilirubin bình thường.
Vàng da là tình trạng bệnh lý dễ gặp với trẻ sơ sinh, đặc biệt là những bé sinh non. Tham khảo thêm nhiều mẹo chữa vàng da ở trẻ sơ sinh nhé!
Dấu hiệu trẻ cần đi khám
- Trước 48 giờ sau sinh da em bé xuất hiện tình trạng vàng da.
- Bé bị vàng da toàn thân, vàng lòng bàn tay và lòng bàn chân.
- Tình trạng vàng da kéo dài trên 1 tuần đối với trẻ đủ tháng, trên 2 tuần với trẻ thiếu tháng.
- Trẻ bị vàng da còn đi kèm với những dấu hiệu ảnh hưởng đến sức khỏe như co giật, sốt, bú ít, co giật, phân có màu,…
Nguồn: Bệnh viện Vinmec
Nuôi con chưa bao giờ là dễ dàng cả đặc biệt là khi chăm sóc trẻ sơ sinh. Các bậc cha mẹ hãy cẩn trọng khi thấy bé có hiện tượng bị vàng da. Hãy thông báo cho bác sĩ biết để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Kinh nghiệm hay 7-Dayslim
